De onzekerheid over hoe lang de coronamaatregelen nog van kracht zijn, is voor velen zwaar. Het gebrek aan regie kan zorgen voor vermoeidheid en angst. Psycholoog Jet geeft advies over wat met deze gevoelens te doen.
Onvoorspelbaarheid en onwetendheid spelen in deze tijd een grote rol, beiden vragen veel energie. Wees dus mild voor jezelf, vindt Jet. “Het is goed te verklaren waarom we vermoeider zijn, en minder productief dan normaal. We zitten in een situatie die ons leven heeft omgegooid. Tegelijk zijn de regels en grenzen over omgang met anderen niet geheel duidelijk. Dat zorgt voor onzekerheid.” Ga je wel naar je ouders of vrienden, of niet?
Momenteel kosten sommige dagelijkse handelingen mogelijk meer energie, aldus Jet. Ga je naar de supermarkt? Dan probeer je afstand te houden, maar zie je soms ook anderen die dat niet doen. “Dingen die vroeger zonder nadenken gebeurden, vragen opeens om een aanpak of benadering.”
Ook het feit dat thuis alle rollen door elkaar lopen, helpt niet. “Het huis is momenteel zowel thuis als kantoor en school, terwijl dit vroeger goed gescheiden was. We moeten de hele dag schakelen tussen die rollen.”
Gevoel van doelloosheid
Aan de andere kant kan er ook juist sprake zijn van verveling, een gevoel van doelloosheid door een gebrek aan activiteiten die voldoening en energie geven. “Je merkt dat veel mensen nu bij een kantelpunt komen. Grootse plannen zijn nog niet uitgevoerd, zoals het uitruimen van de kledingkast of de schuur. Dat kan zorgen voor een gevoel van falen, terwijl het oké is om dingen niet gedaan te krijgen. Deze situatie vraagt immers veel van ons.”
De onwetendheid en doelloosheid kan zorgen voor een gevoel van machteloosheid, je wil controle en die heb je niet. “Allereerst helpt het om te aanvaarden dat je inderdaad beperkt de controle hebt, en te benoemen welke dingen je niet kan controleren. Blijf je daar de aandacht op leggen, dan is dat vermoeiend. Dit loslaten werkt beter en zorgt, gek genoeg, voor meer grip.”
Je kan bang zijn om het virus te krijgen, maar daarover piekeren helpt je niet, benadrukt Jet. “Probeer dus je focus te verleggen en kijk naar wat je wel zelf kan bepalen. Zoals hoeveel nieuws je wil volgen, wat je buiten wel kan doen, en hoe je je vrienden of familie in levende lijve op afstand of via telefoon/online toch kan spreken.”
Tips voor productiviteit
Zorgt de situatie vooral voor vermoeidheid, dan heeft Jet heeft enkele tips om je productiviteit niet te verliezen. “Zo kan het helpen om thuis alle rollen zoveel mogelijk te scheiden in tijd en plaats. Werk en leef je in één ruimte, maak de tafel dan leeg in je pauze en na je werkdag.” Zo zorg je ervoor dat je niet op ‘kantoor’ blijft. Heb je meerdere ruimtes, zorg dan dat je werkt op een andere plek dan waar je ontspant, tipt Jet.
Wat ook helpt is om mentale en fysieke inspanning af te wisselen. “Is je werk vooral mentaal, wissel dit dan af met een wandeling, fietstocht of een yogales. Het is goed om lichaam én geest gezond te houden.” Een wandeling in de ochtend en aan het eind van de dag, geeft daarnaast ook een betere grens tussen werk en ontspanning. Je verlaat je huis even en komt terug om iets anders te gaan doen.
Ook als je weinig te doen hebt, helpt het om een dagindeling te maken. Na een blok met bijvoorbeeld huishoudklusjes en lezen, neem je even een pauze en daarna ga je weer iets anders doen. “Het afwisselen van activiteiten werkt goed tegen vermoeidheid en somberheid.”
Drie adviezen om thuis na te leven:
1 Gaat je productiviteit achteruit? Probeer werk en privé zoveel mogelijk te scheiden. Berg je werkplek op, of werk in een andere ruimte dan waar je ontspant, om niet de hele dag op dezelfde plek te zijn.
2 Maak een lijst met activiteiten die energie vragen (werk, boodschappen) en geven (muziek luisteren, fietsen). Probeer elke dag iets in te plannen wat energie geeft om je dag meer balans te geven.
3 Voel je je vooral machteloos? Accepteer het gevoel, en kijk op welke dingen je wel nog grip hebt. Bijvoorbeeld hoeveel nieuws je kijkt of wanneer je je vrienden of familie kan bellen. Het geeft je mogelijk voldoening als je probeert om andere mensen te helpen. Ook het dagelijks opschrijven van iets waar je dankbaar voor bent, kan helpen.